Μαθήματα

ΙΑΤΡΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ Ι (ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΜΙΚΡΟΒΙΩΝ)

Γενικά

Περιεχόμενα μαθήματος

ΘΕΩΡΙΑ

  • ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΤΩΝ ΒΑΚΤΗΡΙΩΝ
  • Η ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗ ΧΛΩΡΙΔΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
  • ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ -ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ -ΠΑΘΟΓΟΝΟΣ ΔΡΑΣΗ ΤΩΝ:
  • GRAM (+) ΒΑΚΤΗΡΙΩΝ:
  • ΣΤΑΦΥΛΟΚΟΚΚΟΙ
  • ΣΤΡΕΠΤΟΚΟΚΚΟΙ – ΕΝΤΕΡΟΚΟΚΚΟΙ
  • ΚΟΡΥΝΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑ
  • ΛΙΣΤΕΡΙΕΣ
  • ΒΑΚΙΛΟΙ
  • ΚΛΩΣΤΗΡΙΔΙΑ
  • ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑ
  • GRAM (-)ΒΑΚΤΗΡΙΩΝ:
  • ΝΑΪΣΣΕΡΙΕΣ
  • ΕΝΤΕΡΟΒΑΚΤΗΡΙΑΚΑ
  • ΨΕΥΔΟΜΟΝΑΔΕΣ
  • ΚΑΜΠΥΛΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑ
  • ΑΙΜΟΦΙΛΟΙ
  • ΒΡΟΥΚΕΛΛΕΣ
  • ΛΕΓΕΩΝΕΛΛΕΣ
  • ΜΠΟΡΤΕΝΤΕΛΛΕΣ
  • ΔΟΝΑΚΙΑ
  • ΤΡΕΠΟΝΗΜΑΤΑ

 

 

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ

  • Εργαστηριακή διερεύνηση παθογόνων. Καλλιέργεια- Τεχνικές ταυτοποίησης παθογόνων
  • Χρώση Gram. Παρασκευή, μονιμοποίηση, χρώση και μικροσκόπηση παρασκευάσματος.
  • Χρώση Ziehl-Neelsen. Παρασκευή, μονιμοποίηση, χρώση και μικροσκόπηση παρασκευάσματος.
  • Καλλιέργεια (εμβολιασμός και επίστρωση) βιολογικών υγρών και εκκριμάτων σε θρεπτικά υποστρώματα.
  • Μελέτη αποικιών. Ταυτοποίησηβακτηρίων.
  • Ταυτοποίηση σταφυλοκόκκων (APIstaph). Δοκιμασία καταλάσης&κοαγκουλάσης (ελεύθερης & συνδεδεμένης), ζύμωση μαννιτόλης (Chapmanagar).
  • Ταυτοποίηση στρεπτοκόκκων, δοκιμασία καταλάσης, α, β, γ αιμόλυση, δοκιμασία βακιτρακίνης- SXT, δοκιμασία οπτοχίνης.
  • Ψευδομονάδα, δοκιμασίαοξειδάσης.
  • Εντεροβακτηριακά. Συστήματα  ταυτοποίησης,IMViC σε σωληνάρια, δοκιμασία  κινητικότητας, Klingleragar, ΑΡΙ, enterotube, enterosystem, enteropluri)

Μαθησιακοί Στόχοι

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες αναμένεται να έχουν αποκτήσει:

  1. Γνώση
  • Να γνωρίζουν όλα τα βακτήρια ιατρικής σημασία, την οικολογία και επιδημιολογία τους, τους τρόπους μετάδοσης, την παθογονικότητα και τις λοιμώξεις που προκαλούν.
  • Να περιγράφουν τη δομή, τις λειτουργίες των παθογόνων βακτηρίων, την παθογόνο δράση τους και τους τρόπους πρόληψης.
  • Να γνωρίζουν τις αντιγονικές, βιοχημικές ιδιότητες των βακτηρίων και τον τρόπο καλλιέργειας τους.
  • Να περιγράφουν τις εργαστηριακές μεθόδους της κλασικής και σύγχρονης Μικροβιολογίας, καθώς και την εφαρμογή τους στη διάγνωση των βακτηριακών λοιμώξεων.
  • Να περιγράφουν το μεταβολισμό των βακτηρίων, τις απαιτήσεις μικροβιακής ανάπτυξης και καλλιέργειας τους.
  • Να γνωρίζουν την ταξινόμηση των μικροοργανισμών και τις μεθόδους ταυτοποίησης και ταξινόμησης τους.
  • Να περιγράφουν τις χρώσεις που χρησιμοποιούνται για τη διαφοροποίηση των βακτηρίων και την ταξινόμησή τους
  • Να περιγράφουν τις δοκιμασίες ταυτοποίησης των βακτηρίων

 

  1. Δεξιότητες
  • Να εφαρμόζουν τεχνικές καλλιέργειας για την απομόνωση, ανίχνευση και ταυτοποίηση των βακτηρίων
  • Να εκτελούν με ευχέρεια Χρώσεις (Απλή, Gram, Οξεάντοχη),
  • Να εκτελούν με ευχέρεια τεχνικές ταυτοποίηση Gram (-) βακτηριδίων και Gram (+) κόκκων.
  • Να εφαρμόζουν τεχνικές ελέγχου ευαισθησίας στα αντιβιοτικά των παθογόνων βακτηρίων
  • Να κατανοήσουν πλήρως την οργάνωση και λειτουργία Εργαστηρίου Κλινικής Μικροβιολογίας.
  • Να εφαρμόζουν αρχές προστασίας προσωπικού και περιβάλλοντος από βακτήρια.

 

3.Ικανότητες

  • Να αξιολογούν ποιοτικά τα αποτελέσματα των διαγνωστικών εξετάσεων οι οποίες χρησιμοποιούνται στις βακτηριακές λοιμώξεις
  • Να κατανοούν πλήρως τη σχετική ορολογία και τις διεθνώς χρησιμοποιούμενες συντμήσεις στις διαγνωστικές εντολές για την διάγνωση νοσημάτων από βακτήρια.
  • Να είναι σε θέση να παρουσιάσουν με την χρήση νέων τεχνολογιών εργασίες-πειράματα σε ομάδες πρωτοετών φοιτητών ή σε ομάδες μαθητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
  • Να αναπτύξουν την κριτική σκέψη και ικανότητα αναγνώρισης και επίλυσης προβλημάτων, δουλεύοντας μόνοι ή σε ομάδες.
  • Να είναι σε θέση να συλλέγουν, να συνθέτουν, να αναλύουν, πληροφορίες, ιδέες, προβλήματα και λύσεις με σκοπό την παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών.

Γενικές Ικανότητες

Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών

  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
  • Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών

Μέθοδοι Διδασκαλίας

Πρόσωπο με πρόσωπο. Το εργαστήριο στην αίθουσα εργαστηρίου Μικροβιολογίας.

Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών

  • Εισηγήσεις και διαλέξεις με τη χρήση οπτικοακουστικών μέσων, τόσο στο θεωρητικό όσο και στο εργαστηριακό μέρος.
  • Χρήση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και της ιστοσελίδας του Τμήματος για την επικοινωνία και την ενημέρωση των φοιτητών αντίστοιχα.
  • Χρήση του e-class (moodle.teithe.gr) για την ανάρτηση και διακίνηση επιστημονικών άρθρων, οδηγιών, διαλέξεων, χρήσιμων συνδέσμων (links), ανατομικών εικόνων, ερωτηματολογίων, πληροφοριών για την παρακολούθηση συνεδρίων και σεμιναρίων σχετικών με το μάθημα, κλπ.

Οργάνωση Διδασκαλίας

ΔραστηριότηταΦόρτος εργασίας εξαμήνου
Διαλέξεις-Εισηγήσεις με τη χρήση οπτικοακουστικών μέσων.90
Εργαστήριο σε ομάδες 20-25 ατόμων30
Άσκηση πράξη30
Σύνολο150

Αξιολόγηση Φοιτητών

Θεωρία

  1. Γραπτή Εργασία προαιρετική με δημόσια παρουσίαση (Βαθμολογείται και προσδίδει 20% στο τελικό βαθμό της τελικής εξέτασης της θεωρίας).
  2. Γραπτή τελική εξέταση που περιλαμβάνει:
    • Ερωτήσεις Ανάπτυξης
    • Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής
    • Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης

Σημείωση: Το (1) πραγματοποιείται εφόσον το επιτρέπουν οι εκάστοτε συνθήκες όπως αριθμός φοιτητών, φόρτος εργασίας καθηγητών κ.ά παράγοντες.

 

Εργαστήριο

  1. Αξιολόγηση των φοιτητών με θεωρητικές και πρακτικές ασκήσεις στο εργαστήριο (Δεν βαθμολογείται).
  2. Εβδομαδιαίες ασκήσεις και εργασίες που υποβάλλονται καθημερινά (Δεν βαθμολογούνται).
  3. Ενδιάμεση εξέταση – Πρόοδος σε Τμήμα των Εργαστηριακών ασκήσεων (σε περίπτωση επιτυχούς εξέτασης, δυνατότητα απαλλαγής από τμήμα της ύλης στις τελικές εξετάσεις)
  4. Γραπτή/προφορική τελική εξέταση με ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, σύντομης ανάπτυξης και μελέτης περιπτώσεων

Σημείωση: Το(2) και (3) πραγματοποιείται εφόσον το επιτρέπουν οι εκάστοτε συνθήκες όπως αριθμός φοιτητών, φόρτος εργασίας καθηγητών κ.ά παράγοντες. Η ενδιάμεση εξέταση (4) ενδέχεται να μην πραγματοποιηθεί, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες του εξαμήνου.

Συνολικός βαθμός μαθήματος: Βαθμός θεωρίας 60% + βαθμός Εργαστηριακής Άσκησης  40%

Συνιστώμενη Βιβλιογραφία

Α. Ελληνική

  • Παπαπαναγιώτου Ι., Κυριαζοπούλου – Δαλαΐνα Β. Εισαγωγή Στην Ιατρική Μικροβιολογία, Ιολογία Και Ανοσολογία, (ΕΥΔΟΞΟΣ: Βιβλίο [17228])
  • PlayfairJetal Μικροβιολογία ΕΥΔΟΞΟΣ 13256559
  • Διδακτικές σημειώσεις σε ηλεκτρονική μορφή (powerpoint), Σκεπαστιανός Πέτρος (Θεωρία & Εργαστήριο).
  • Tortora G, Tunkeb, Case S, ΕπιμέλειαΑ. Τσακρής. Εισαγωγή Στην Ιατρική Μικροβιολογία, Επίτομο, BrokenHill, 2017 (Εύδοξος 6837)
  • MurrayP, RosenthalK, PfeallerM. ΙΑΤΡΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ (Ελληνική Έκδοση). Εκδόσεις Παρισιάνου. Αθήνα, 2012.
  • Greenwood D, Slack R, Peutherer J, Barer M. ΙΑΤΡΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ. (Ελληνική Έκδοση). Εκδόσεις Πασχαλίδης Π.Χ. Αθήνα, 2012.
  • Koneman’s. ΔιαγνωστικήΜικροβιολογία. Λίτσας , 2011

Αρσένη Α. Κλινική Μικροβιολογία και Εργαστηριακή Διάγνωση Λοιμώξεων, Ζήτα, 1994

Β. Ξενόγλωσση

  • Murray P, Rosenthal K, Pfaller M. Medical Microbiology. 7 edition Elsevier 2012.
  • Mark Gladwin, William Trattler, C. Scott Mahan. Clinical Microbiology Made Ridiculously Simple. 6 edition. Medmaster 2014.
  • Warren Levinson. Review of Medical Microbiology and Immunology. 13th edition. Lange Medical Books. 2014
  • , Baron E.J, Jorgensen, J.H. ,Pfaller M. Manual of Clinical Microbiology, ASM Press, 10th edition, 2011

Bailey and Scott’s. Diagnostic Microbiology. Mosby 11th edition