Μαθήματα

ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ

Γενικά

Περιεχόμενα μαθήματος

ΘΕΩΡΙΑ

Συγγενείς διαμαρτίες – Φλεγμονώδεις, Αυτοάνοσες και Νεοπλασματικέςπαθήσεις: των οργάνων του Γαστρεντερικού Συστήματος (Στοματική κοιλότητα – Στοματοφάρυγγας –Οισοφάγος  – Στόμαχος – Λεπτό και  Παχύ ‘Εντερο/Σκωληκοειδής απόφυση, Σιαλογόνοι – ΄Ηπαρ – Χοληδόχος  κύστη – Πάγκρεας), των οργάνων και δομών του: Θώρακα και Ανώτερου και Κατώτερου Αναπνευστικού Συστήματος (Ρινοφάρυγγας – Λάρυγγας-Τραχεία – Βρόγχοι – Πνεύμονες – Θύμος αδένας, Υπεζωκότας), του Μαστού, του Δέρματος, του Περιφερικού και Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, του Λεμφοαιμοποιητικού Συστήματος, των Μαλακών Μορίων και Οστών, των οργάνων του ΟυροποιογεννητικούΣυστήματος.

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ

Εισαγωγή στις ειδικές τεχνικές και στην μοριακή παθολογική ανατομική (ιστοχημεία, ηλεκτρονικό μικροσκόπιο, ανοσοϊστοχημεία, ISH, PCR, NGS, ΤΜΑ, DigitalPathology). Ειδικές ιστοχημικές χρώσεις: Παρασκευή χρωστικών διαλυμάτων – Χρώσεις συνδετικού ιστού (τρίχρωμη Masson, VanGieson,GomoriTrichrome, Reticulin) – Χρώση αργύρου (Gomori) – Χρώση υδατανθράκων  βλεννοπολυσακχαριτών (PAS – PAS-D, AlcianBluepH2.5). Μικροσκόπησηιστικών τομών ειδικών χρώσεων στο οπτικό μικροσκόπιο.Χειρισμός και επεξεργασία ειδικών υλικών στην Παθολογική Ανατομική (βιοψίες νεφρού, μυών, νεύρων, μυελού των οστών). Μικροτόμηση στο Κρυοστάτη– Ταχεία χρώση Αιματοξυλίνης/Εωσίνης – Ταχεία Ανοσοϊστοχημεία. Ανοσοφθορισμός. Ανοσοϊστοχημεία. Διαδικασία των τεχνικών. Πρωτόκολλα. Αντισώματα. Επιλογή αντισωμάτων και συστημάτων ανίχνευσης. Χρωμογόνα. Αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της ανοσοϊστοχημείας στο οπτικό μικροσκόπιο – Σφάλματα τεχνικώς. Ειδικές ανοσοϊστοχημικές χρώσεις όπως: SMA, CKAE1/AE3. CD34. Αυτοματισμός στο ΠΑ (μηχανήματα ανοσοϊστοχημείας). Μοριακή Παθολογική Ανατομική, Επιτόπιες (InSitu) μοριακές τεχνικές (FISH, CISH, SISH). Ιστικέςμικροσυστοιχίες και Ψηφιακή Παθολογική Ανατομική.

Μαθησιακοί Στόχοι

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες αναμένεται να έχουν αποκτήσει:

  1. Γνώση
  • Να περιγράφουνβασικές νοσολογικές οντότητες οργάνων και συστημάτων.
  • Να περιγράφουν τους παράγοντες που εμπλέκονται στην αιτιοπαθογένεση των νόσων .
  • Να περιγράφουντα βασικά κλινικά, επιδημιολογικά και ιστοπαθολογικάχαρακτηριστικά σημαντικών νόσων του ανθρώπου.
  • Να αναγνωρίζουν ειδικές τεχνικές και να εκτιμούν τα αποτελέσματα τους.
  • Να περιγράφουντα αποτελέσματα των ειδικών ιστοχημικών τεχνικών.
  • Νααναγνωρίζουν τυχόν σφάλματα τεχνικής και μεθόδων.
  • Να περιγράφουν την ανοσοϊστοχημικήτεχνική.
  • Να περιγράφουν την τεχνική του ανοσοφθορισμού.
  • Να περιγράφουν τις ειδικές ιστοχημικές και μοριακές τεχνικές.
  • Να εφαρμόζουν πρωτόκολλα χειρισμού και ιστολογικής τεχνικής ειδικών υλικών στο Παθολογοανατομικό Εργαστήριο (βιοψίες νεφρού, οστεομυελικές βιοψίες, βιοψίες νεφρού, οστά, κα).

 

  1. Δεξιότητες
  • Να έχουν κατανοήσει τις αρχές  της ειδικής ιστοχημείας, ανοσοϊστοχημείας και insituυβριδισμού και να έχουν εξοικειωθεί με τα επιμέρους στάδια της ειδικής ιστοχημείας και ανοσοϊστοχημείαςκαθώς και με την ερμηνεία και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων τωνπαραπάνω ειδικών τεχνικών.
  • Να εφαρμόζουν αραιώσεις διαλυμάτων και αραιώσεις αντισωμάτων στην τεχνική της ανοσοϊστοχημείας.
  • Να είναι σε θέση να εφαρμόσουν τις ειδικές τεχνικές για τη διάγνωση νόσων.
  • Να εφαρμόζουν αρχές προσωπικής προστασίας, προστασίας προσωπικού και περιβάλλοντος από φυσικούς και χημικούς κινδύνους στο χώρο εργασίας (ΠΕ).
  • Να εφαρμόζουν και να τροποποιούν πρωτόκολλα και βήματα των ειδικών τεχνικών για βέλτιστα αποτελέσματα της τεχνικής.
  • Να είναι σε θέση να μικροσκοπήσουν τα αντικειμενοφόρα πλακίδια που έχουν χρωματίσει με τις ειδικές τεχνικές (ιστοχημεία, ανοσοϊστοχημεία).
  • Να έχουν κατανοήσει τα πρωτόκολλα των ειδικών τεχνικών και να έχουν εξοικειωθεί με τις επιμέρους μεθοδολογίες.

 

  1. Ικανότητες
  • Να είναι σε θέση να παρουσιάσουν με την χρήση νέων τεχνολογιών εργασίες-πειράματα σε ομάδες πρωτοετών φοιτητών ή σε ομάδες μαθητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
  • Να αναπτύξουν την κριτική σκέψη και ικανότητα αναγνώρισης και επίλυσης προβλημάτων, δουλεύοντας μόνοι ή σε ομάδες.

Να είναι σε θέση να συλλέγουν, να συνθέτουν, να αναλύουν, πληροφορίες, ιδέες, προβλήματα και λύσεις με σκοπό την παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών.

Γενικές Ικανότητες

  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
  • Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών

Μέθοδοι Διδασκαλίας

Πρόσωπο με πρόσωπο.

Η Θεωρία  πραγματοποιείται στις Αίθουσες Διδασκαλίας ήστο Αμφιθέατρο.

Το Εργαστήριο πραγματοποιείται και στις 2 Αίθουσες του Εργαστηρίου Παθολογικής Ανατομικής & Κυτταρολογίας

Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών

Εισηγήσεις και Διαλέξεις με τη Χρήση Οπτικο-ακουστικών μέσων.

Χρήση του Ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου και της Ιστοσελίδας του Τμήματος Ιατρικών Εργαστηρίων με σκοπό την Ενημέρωση (Συνέδρια, Διαλέξεις) και την Επικοινωνία με τους Φοιτητές.

Χρήση του e-class για την Ανάρτηση παρουσιάσεων με          μορφή PowerPoint,  χρήσιμων συνδέσμων (links) και videos  που  σχετίζονται  με  τα  θέματα  της διδασκαλίας  των Θεωρητικών και των Εργαστηριακών  Μαθημάτων.

Οργάνωση Διδασκαλίας

ΔραστηριότηταΦόρτος εργασίας εξαμήνου
Διαλέξεις-Εισηγήσεις με τη χρήση οπτικοακουστικών μέσων.120
Εργαστήριο σε ομάδες 15-25 φοιτητών/τριών80
Σύνολο200

Αξιολόγηση Φοιτητών

Θεωρία

  1. Γραπτή Εργασία προαιρετική με δημόσια παρουσίαση (Βαθμολογείται και προσδίδει 20% στο τελικό βαθμό της τελικής εξέτασης της θεωρίας).
  2. Γραπτή τελική εξέταση που περιλαμβάνει:
    • Ερωτήσεις Ανάπτυξης
    • Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής
    • Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης

Σημείωση: Το (1) πραγματοποιείται εφόσον το επιτρέπουν οι εκάστοτε συνθήκες όπως αριθμός φοιτητών, φόρτος εργασίας καθηγητών κ.ά παράγοντες.

 

Εργαστήριο

  1. Kαθημερινή αξιολόγηση των φοιτητών με θεωρητικές και πρακτικές ασκήσεις στο εργαστήριο (Δεν βαθμολογείται).
  2. Εβδομαδιαίες ασκήσεις και εργασίες που υποβάλλονται καθημερινά (Δεν βαθμολογούνται).
  1. Εργασίες ανάπτυξης θεμάτων Παθολογικής Ανατομικής, μεταφράσεις ξένων κειμένων (Βαθμολογούνται και προσδίδουν 20% στο τελικό βαθμό της εργαστηριακής άσκησης).
  2. Γραπτή Εργαστηριακή προαιρετική εργασία (Βαθμολογείται και προσδίδει 20% στο τελικό βαθμό της εργαστηριακής άσκησης).
  3. Γραπτή/προφορική τελική εξέταση με ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, σύντομης ανάπτυξης και μελέτης περιπτώσεων

Σημείωση: Το(2),(3) και (4) πραγματοποιείται εφόσον το επιτρέπουν οι εκάστοτε συνθήκες όπως αριθμός φοιτητών, φόρτος εργασίας καθηγητών κ.ά παράγοντες.

Συνολικός βαθμός μαθήματος: Βαθμός θεωρίας 60% + βαθμός Εργαστηριακής Άσκησης  40%

 

Συνιστώμενη Βιβλιογραφία

Α. Ελληνική

  1. Underwood J.C.E. Γενική και Συστηματική Παθολογική Ανατομική (5η Ελληνική Έκδοση). Εκδόσεις Παρισιάνου, 2011
  2. Kantarjian, H., Wolff R., Koller C. Ιατρική  Ογκολογία (1η Έκδοση). Εκδόσεις Παρισιάνου, 2015
  3. Kumar V., Abbas A.K., Aster J.C. Robbins Βασική Παθολογική Ανατομική (9η Ελληνική Έκδοση). Εκδόσεις Παρισιάνου, 2016.
  4. Kumar V., Abbas A.K., Fausto N. Robbins&Cotran. Παθολογοανατομική Βάση των Νοσημάτων με στοιχεία Παθογένειας (1η Ελληνική Έκδοση). Εκδόσεις ΠΧ Πασχαλίδης, 2008.
  5. Rubin E. Βασική Παθολογική Ανατομική. Τόμος Ι –ΙΙ. (1η Ελληνική Έκδοση). Εκδόσεις Πασχαλίδης, 2010.
  6. Ε. Σιβρίδης. Παθολογική Ανατομική. (3η έκδοση). ΑκαδημαϊκέςΕκδόσεις, 2018.

Β. Ξενόγλωσση

  1. Suvarna S.K., Layton C., Bancroft J. D. Bancroft’s Theory and Practice of Histological Techniques. (8th Edition). Churchill Livingstone Elsevier, 2019.
  2.  Kumar V., Abbas A.K., Aster JC, Turner JR. ROBBINS & COTRAN PATHOLOGIC BASIS OF DISEASE. 10th Edition. Elsevier, 2021.