ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ

1. ΓΕΝΙΚΑ

ΣΧΟΛΗ Σχολή Επιστημών Υγείας
ΤΜΗΜΑ Τμήμα Βιοϊατρικών Επιστημών
ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ Προπτυχιακό
ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 285-190408 ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ 4ο
ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ
ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
σε περίπτωση που οι πιστωτικές μονάδες απονέμονται σε διακριτά μέρη του μαθήματος π.χ. Διαλέξεις, Εργαστηριακές Ασκήσεις κ.λπ. Αν οι πιστωτικές μονάδες απονέμονται ενιαία για το σύνολο του μαθήματος αναγράψτε τις εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας και το σύνολο των πιστωτικών μονάδων.
ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΩΡΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ
Διαλέξεις 3 4
Εργαστήριο 3 2
Προσθέστε σειρές αν χρειαστεί. Η οργάνωση διδασκαλίας και οι διδακτικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται περιγράφονται αναλυτικά στο 4.    
ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Γενικής Υποδομής (ΓΥ),Ειδικής Υποδομής (ΕΥ), Γενικών Γνώσεων (ΓΓΔ) και Επιστημονικής Περιοχής (ΔΔΤΝ, ΕΔ, ΕΥΣ, ΗΛ, ΠΑ) .
 Ειδίκευσης
ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ:  
ΓΛΩΣΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ και ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ:  Ελληνικά
ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΤΑΙ ΣΕ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ERASMUS Όχι
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (URL) http://www.mls.teithe.gr

2. ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Μαθησιακά Αποτελέσματα
Περιγράφονται τα μαθησιακά αποτελέσματα του μαθήματος οι συγκεκριμένες  γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες καταλλήλου επιπέδου που θα αποκτήσουν οι φοιτητές μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος.

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες αναμένεται να έχουν αποκτήσει:

  1. Γνώση
  • Να περιγράφουνβασικές νοσολογικές οντότητες οργάνων και συστημάτων.
  • Να περιγράφουν τους παράγοντες που εμπλέκονται στην αιτιοπαθογένεση των νόσων .
  • Να περιγράφουντα βασικά κλινικά, επιδημιολογικά και ιστοπαθολογικάχαρακτηριστικά σημαντικών νόσων του ανθρώπου.
  • Να αναγνωρίζουν ειδικές τεχνικές και να εκτιμούν τα αποτελέσματα τους.
  • Να περιγράφουντα αποτελέσματα των ειδικών ιστοχημικών τεχνικών.
  • Νααναγνωρίζουν τυχόν σφάλματα τεχνικής και μεθόδων.
  • Να περιγράφουν την ανοσοϊστοχημικήτεχνική.
  • Να περιγράφουν την τεχνική του ανοσοφθορισμού.
  • Να περιγράφουν τις ειδικές ιστοχημικές και μοριακές τεχνικές.
  • Να εφαρμόζουν πρωτόκολλα χειρισμού και ιστολογικής τεχνικής ειδικών υλικών στο Παθολογοανατομικό Εργαστήριο (βιοψίες νεφρού, οστεομυελικές βιοψίες, βιοψίες νεφρού, οστά, κα).

 

  1. Δεξιότητες
  • Να έχουν κατανοήσει τις αρχές  της ειδικής ιστοχημείας, ανοσοϊστοχημείας και insituυβριδισμού και να έχουν εξοικειωθεί με τα επιμέρους στάδια της ειδικής ιστοχημείας και ανοσοϊστοχημείαςκαθώς και με την ερμηνεία και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων τωνπαραπάνω ειδικών τεχνικών.
  • Να εφαρμόζουν αραιώσεις διαλυμάτων και αραιώσεις αντισωμάτων στην τεχνική της ανοσοϊστοχημείας.
  • Να είναι σε θέση να εφαρμόσουν τις ειδικές τεχνικές για τη διάγνωση νόσων.
  • Να εφαρμόζουν αρχές προσωπικής προστασίας, προστασίας προσωπικού και περιβάλλοντος από φυσικούς και χημικούς κινδύνους στο χώρο εργασίας (ΠΕ).
  • Να εφαρμόζουν και να τροποποιούν πρωτόκολλα και βήματα των ειδικών τεχνικών για βέλτιστα αποτελέσματα της τεχνικής.
  • Να είναι σε θέση να μικροσκοπήσουν τα αντικειμενοφόρα πλακίδια που έχουν χρωματίσει με τις ειδικές τεχνικές (ιστοχημεία, ανοσοϊστοχημεία).
  • Να έχουν κατανοήσει τα πρωτόκολλα των ειδικών τεχνικών και να έχουν εξοικειωθεί με τις επιμέρους μεθοδολογίες.

 

  1. Ικανότητες
  • Να είναι σε θέση να παρουσιάσουν με την χρήση νέων τεχνολογιών εργασίες-πειράματα σε ομάδες πρωτοετών φοιτητών ή σε ομάδες μαθητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
  • Να αναπτύξουν την κριτική σκέψη και ικανότητα αναγνώρισης και επίλυσης προβλημάτων, δουλεύοντας μόνοι ή σε ομάδες.

Να είναι σε θέση να συλλέγουν, να συνθέτουν, να αναλύουν, πληροφορίες, ιδέες, προβλήματα και λύσεις με σκοπό την παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών.

Γενικές Ικανότητες
Λαμβάνοντας υπόψη τις γενικές ικανότητες που πρέπει να έχει αποκτήσει ο πτυχιούχος (όπως αυτές αναγράφονται στο Παράρτημα Διπλώματος και παρατίθενται ακολούθως) σε ποια / ποιες από αυτές αποσκοπεί το μάθημα;.
Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών - Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις - Λήψη αποφάσεων - Αυτόνομη εργασία - Ομαδική εργασία - Εργασία σε διεθνές περιβάλλον - Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον - Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών Σχεδιασμός και διαχείριση έργων - Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα - Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον - Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου - Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής - Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
  • Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών

3. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΘΕΩΡΙΑ

Συγγενείς διαμαρτίες – Φλεγμονώδεις, Αυτοάνοσες και Νεοπλασματικέςπαθήσεις: των οργάνων του Γαστρεντερικού Συστήματος (Στοματική κοιλότητα – Στοματοφάρυγγας –Οισοφάγος  – Στόμαχος – Λεπτό και  Παχύ ‘Εντερο/Σκωληκοειδής απόφυση, Σιαλογόνοι – ΄Ηπαρ – Χοληδόχος  κύστη – Πάγκρεας), των οργάνων και δομών του: Θώρακα και Ανώτερου και Κατώτερου Αναπνευστικού Συστήματος (Ρινοφάρυγγας – Λάρυγγας-Τραχεία – Βρόγχοι – Πνεύμονες – Θύμος αδένας, Υπεζωκότας), του Μαστού, του Δέρματος, του Περιφερικού και Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, του Λεμφοαιμοποιητικού Συστήματος, των Μαλακών Μορίων και Οστών, των οργάνων του ΟυροποιογεννητικούΣυστήματος.

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ

Εισαγωγή στις ειδικές τεχνικές και στην μοριακή παθολογική ανατομική (ιστοχημεία, ηλεκτρονικό μικροσκόπιο, ανοσοϊστοχημεία, ISH, PCR, NGS, ΤΜΑ, DigitalPathology). Ειδικές ιστοχημικές χρώσεις: Παρασκευή χρωστικών διαλυμάτων – Χρώσεις συνδετικού ιστού (τρίχρωμη Masson, VanGieson,GomoriTrichrome, Reticulin) – Χρώση αργύρου (Gomori) – Χρώση υδατανθράκων  βλεννοπολυσακχαριτών (PAS – PAS-D, AlcianBluepH2.5). Μικροσκόπησηιστικών τομών ειδικών χρώσεων στο οπτικό μικροσκόπιο.Χειρισμός και επεξεργασία ειδικών υλικών στην Παθολογική Ανατομική (βιοψίες νεφρού, μυών, νεύρων, μυελού των οστών). Μικροτόμηση στο Κρυοστάτη– Ταχεία χρώση Αιματοξυλίνης/Εωσίνης – Ταχεία Ανοσοϊστοχημεία. Ανοσοφθορισμός. Ανοσοϊστοχημεία. Διαδικασία των τεχνικών. Πρωτόκολλα. Αντισώματα. Επιλογή αντισωμάτων και συστημάτων ανίχνευσης. Χρωμογόνα. Αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της ανοσοϊστοχημείας στο οπτικό μικροσκόπιο – Σφάλματα τεχνικώς. Ειδικές ανοσοϊστοχημικές χρώσεις όπως: SMA, CKAE1/AE3. CD34. Αυτοματισμός στο ΠΑ (μηχανήματα ανοσοϊστοχημείας). Μοριακή Παθολογική Ανατομική, Επιτόπιες (InSitu) μοριακές τεχνικές (FISH, CISH, SISH). Ιστικέςμικροσυστοιχίες και Ψηφιακή Παθολογική Ανατομική.

4. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ και ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ
Πρόσωπο με πρόσωπο, Εξ αποστάσεως εκπαίδευση κ.λπ.
Πρόσωπο με πρόσωπο.

Η Θεωρία  πραγματοποιείται στις Αίθουσες Διδασκαλίας ήστο Αμφιθέατρο.

Το Εργαστήριο πραγματοποιείται και στις 2 Αίθουσες του Εργαστηρίου Παθολογικής Ανατομικής & Κυτταρολογίας

ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία, στην Εργαστηριακή Εκπαίδευση, στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Εισηγήσεις και Διαλέξεις με τη Χρήση Οπτικο-ακουστικών μέσων.

Χρήση του Ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου και της Ιστοσελίδας του Τμήματος Ιατρικών Εργαστηρίων με σκοπό την Ενημέρωση (Συνέδρια, Διαλέξεις) και την Επικοινωνία με τους Φοιτητές.

Χρήση του e-class για την Ανάρτηση παρουσιάσεων με          μορφή PowerPoint,  χρήσιμων συνδέσμων (links) και videos  που  σχετίζονται  με  τα  θέματα  της διδασκαλίας  των Θεωρητικών και των Εργαστηριακών  Μαθημάτων.

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας. Διαλέξεις, Σεμινάρια, Εργαστηριακή Άσκηση, Άσκηση Πεδίου, Μελέτη & ανάλυση βιβλιογραφίας, Φροντιστήριο, Πρακτική (Τοποθέτηση), Κλινική Άσκηση, Καλλιτεχνικό Εργαστήριο, Διαδραστική διδασκαλία, Εκπαιδευτικές επισκέψεις, Εκπόνηση μελέτης (project), Συγγραφή εργασίας / εργασιών, Καλλιτεχνική δημιουργία, κ.λπ. Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS

Οργάνωση Διδασκαλίας

ΔραστηριότηταΦόρτος εργασίας εξαμήνου
Διαλέξεις-Εισηγήσεις με τη χρήση οπτικοακουστικών μέσων.120
Εργαστήριο σε ομάδες 15-25 φοιτητών/τριών80
Σύνολο200
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ
Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης Γλώσσα Αξιολόγησης, Μέθοδοι αξιολόγησης, Διαμορφωτική ή Συμπερασματική, Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Επίλυση Προβλημάτων, Γραπτή Εργασία, Έκθεση / Αναφορά, Προφορική Εξέταση, Δημόσια Παρουσίαση, Εργαστηριακή Εργασία, Κλινική Εξέταση Ασθενούς, Καλλιτεχνική Ερμηνεία, Άλλη / Άλλες. Αναφέρονται ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

Θεωρία

  1. Γραπτή Εργασία προαιρετική με δημόσια παρουσίαση (Βαθμολογείται και προσδίδει 20% στο τελικό βαθμό της τελικής εξέτασης της θεωρίας).
  2. Γραπτή τελική εξέταση που περιλαμβάνει:
    • Ερωτήσεις Ανάπτυξης
    • Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής
    • Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης

Σημείωση: Το (1) πραγματοποιείται εφόσον το επιτρέπουν οι εκάστοτε συνθήκες όπως αριθμός φοιτητών, φόρτος εργασίας καθηγητών κ.ά παράγοντες.

 

Εργαστήριο

  1. Kαθημερινή αξιολόγηση των φοιτητών με θεωρητικές και πρακτικές ασκήσεις στο εργαστήριο (Δεν βαθμολογείται).
  2. Εβδομαδιαίες ασκήσεις και εργασίες που υποβάλλονται καθημερινά (Δεν βαθμολογούνται).
  1. Εργασίες ανάπτυξης θεμάτων Παθολογικής Ανατομικής, μεταφράσεις ξένων κειμένων (Βαθμολογούνται και προσδίδουν 20% στο τελικό βαθμό της εργαστηριακής άσκησης).
  2. Γραπτή Εργαστηριακή προαιρετική εργασία (Βαθμολογείται και προσδίδει 20% στο τελικό βαθμό της εργαστηριακής άσκησης).
  3. Γραπτή/προφορική τελική εξέταση με ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, σύντομης ανάπτυξης και μελέτης περιπτώσεων

Σημείωση: Το(2),(3) και (4) πραγματοποιείται εφόσον το επιτρέπουν οι εκάστοτε συνθήκες όπως αριθμός φοιτητών, φόρτος εργασίας καθηγητών κ.ά παράγοντες.

Συνολικός βαθμός μαθήματος: Βαθμός θεωρίας 60% + βαθμός Εργαστηριακής Άσκησης  40%

 

5. ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Συγγράμματα

Α. Ελληνική

  1. Underwood J.C.E. Γενική και Συστηματική Παθολογική Ανατομική (5η Ελληνική Έκδοση). Εκδόσεις Παρισιάνου, 2011
  2. Kantarjian, H., Wolff R., Koller C. Ιατρική  Ογκολογία (1η Έκδοση). Εκδόσεις Παρισιάνου, 2015
  3. Kumar V., Abbas A.K., Aster J.C. Robbins Βασική Παθολογική Ανατομική (9η Ελληνική Έκδοση). Εκδόσεις Παρισιάνου, 2016.
  4. Kumar V., Abbas A.K., Fausto N. Robbins&Cotran. Παθολογοανατομική Βάση των Νοσημάτων με στοιχεία Παθογένειας (1η Ελληνική Έκδοση). Εκδόσεις ΠΧ Πασχαλίδης, 2008.
  5. Rubin E. Βασική Παθολογική Ανατομική. Τόμος Ι –ΙΙ. (1η Ελληνική Έκδοση). Εκδόσεις Πασχαλίδης, 2010.
  6. Ε. Σιβρίδης. Παθολογική Ανατομική. (3η έκδοση). ΑκαδημαϊκέςΕκδόσεις, 2018.

Β. Ξενόγλωσση

  1. Suvarna S.K., Layton C., Bancroft J. D. Bancroft’s Theory and Practice of Histological Techniques. (8th Edition). Churchill Livingstone Elsevier, 2019.
  2.  Kumar V., Abbas A.K., Aster JC, Turner JR. ROBBINS & COTRAN PATHOLOGIC BASIS OF DISEASE. 10th Edition. Elsevier, 2021.